Konstytucja 3 Maja – pierwsza w Europie i druga na świecie – była przełomowym aktem prawnym, który miał wyznaczyć kierunek rozwoju nowoczesnego państwa polskiego, opartego na wartościach wolności, sprawiedliwości i odpowiedzialności społecznej. Mimo upływu 234 lat od jej uchwalenia przesłanie tego dokumentu pozostaje wciąż żywe i aktualne.
Organizatorem tegorocznych obchodów Święta Narodowego 3 Maja w Krakowie był wojewoda małopolski dr. inż. Krzysztof Jan Klęczar.
Zdjęcia: Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie
W duchu tradycji i patriotyzmu
Obchody Narodowego Święta rozpoczęły się na krakowskim Powiślu. To tu, pod Pomnikiem Żołnierzy Polski Walczącej wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar oddał hołd polskim bohaterom.
O godz. 10:00 w Katedrze Wawelskiej odprawiona została uroczysta msza święta w intencji Ojczyzny. Liturgii przewodniczył metropolita krakowski ks. arcybiskup Marek Jędraszewski.
Po mszy na Wzgórzu Wawelskim rozdawane były biało-czerwone flagi przygotowane przez Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie.
Następnie uczestnicy przeszli na plac im. Ojca Adama Studzińskiego, gdzie przed Krzyżem Katyńskim delegacje złożyły kwiaty.
Trakt Królewski – droga przez historię
Następnie zgromadzeni goście uformowali patriotyczny pochód, który przeszedł ulicami Grodzką i Floriańską – historycznym traktem prowadzącym z Wawelu do bramy św. Floriana, kierując się w stronę placu Jana Matejki. Trasa ta, znana jako Trakt Królewski, przez wieki była świadkiem najważniejszych wydarzeń w dziejach Krakowa.
W przemarszu uczestniczyły kompanie honorowe: Wojska Polskiego, Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie, Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Krajowej Administracji Skarbowej, Straży Miejskiej Miasta Krakowa, XXV Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Krakowie, poczty sztandarowe wystawione m.in. przez Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej, Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych i Związek Harcerstwa Polskiego, formacje konne, orkiestra wojskowa i piesze grupy rekonstrukcyjne
W samo południe
Dalsza część obchodów odbyła się na placu Jana Matejki, przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Uroczystość rozpoczęła się od odśpiewania hymnu państwowego. Ważnym momentem był Apel Pamięci, podczas którego przywołano nazwiska bohaterów walczących o wolną Polskę. Następnie ich pamięć uczczono salwą honorową, po czym przed Grobem Nieznanego Żołnierza zostały złożone kwiaty.
Droga do nowoczesnego państwa
Specjalny list do uczestników skierował wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz.
– W maju 1791 roku, 234 lata temu, Sejm Czteroletni uchwalił konstytucję, która była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”, a po utracie przez Polskę niepodległości przez 123 lata rozbiorów przypominała o polskiej suwerenności. Ustawa ta regulowała system prawny państwa, wprowadzając ustrój monarchii konstytucyjnej i zasadę trójpodziału władzy, znosiła liberum veto, konfederację i wolną elekcję. Choć interwencja militarna Rosji udaremniła wtedy reformę Rzeczypospolitej, to dziś nadal Konstytucja 3 Maja jest jednym z fundamentów polskiej tradycji i państwowości. Dzięki niej Polacy odzyskali poczucie własnej wartości i szacunek dla swojego historycznego dziedzictwa. Dodała im sił w walce o odzyskanie własnej państwowości. Konstytucja 3 Maja była mądrą i odważną próbą modernizacji naszego państwa. Była próbą zapewnienia bezpiecznego bytu narodu poprzez głęboką reformę, wzmocnienie struktur władzy i zbudowanie nowoczesnej, silnej armii. Czujemy się dziś kontynuatorami idei twórców majowej konstytucji, bo po doświadczeniach zaborów, II wojny światowej i powojennego braku suwerenności i polityczno-gospodarczego podporządkowania znamy i doceniamy wartość wolności i niepodległości. Dokładamy wszelkich starań, by Polska była silna i bezpieczna, a Polacy dobrze się czuli w swoim domu. Życzę Państwu, by to piękne święto było czasem mądrych refleksji o przeszłości, ale także radości, nadziei i optymizmu. By przyniosło nam wszystkim dobrą energię do działania na rzecz budowania lepszej, nowocześniejszej i bezpieczniejszej Polski – przekazał wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz w liście odczytanym przez wojewodę małopolskiego Krzysztofa Jana Klęczara.
W uznaniu zasług dla Rzeczypospolitej
Wojewoda Krzysztof Jan Klęczar wręczył na placu Jana Matejki 8 odznaczeń państwowych.
Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych odznaczony został pośmiertnie Pan Witold Toś. Odznaczenie odebrała córka.
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, również za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, otrzymała Pani Krystyna Jędras. Za wybitne zasługi w pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej tym samym odznaczeniem udekorowany został Pan prof. Jerzy Szwed.
Przyznane zostały także dwa Złote Krzyże Zasługi po raz drugi, w dowód uznania za działalność i upowszechnianie turystyki krajoznawczej. Uhonorowani zostali Pani Anna Mikołajewska oraz Pan Janusz Wrotniak.
Srebrny Krzyż Zasługi za działalność społeczną, za wkład w upowszechnianie historii polskiego lotnictwa otrzymał Pan Tomasz Jastrzębski. To samo odznaczenie, za zasługi na rzecz rozwoju bibliotekarstwa oraz czytelnictwa otrzymała Pani Agnieszka Miśkiwewicz.
Wojewoda Klęczar wręczył też Brązowy Krzyż Zasługi żołnierzowi Dowództwa Komponentu Wojsk Specjalnych. Odznaczenie przyznano za zasługi na rzecz honorowego krwiodawstwa, za propagowanie idei czerwonokrzyskiej.
Dołączają do narodowej wspólnoty
3 maja, w dniu szczególnie symbolicznym dla polskiej państwowości, grono obywateli Rzeczypospolitej powiększyło się o 9 osób. Wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar wspólnie z II wicewojewodą małopolskim Ryszardem Śmiałkiem wręczyli akty nadania obywatelstwa 6 dorosłym i 3 dzieciom. Decyzje o uznaniu ich za obywateli Polski zostały podjęte na podstawie postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej lub w drodze decyzji administracyjnej Wojewody Małopolskiego.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami Prezydent RP może nadać cudzoziemcowi obywatelstwo polskie na jego wniosek. Nadanie obywatelstwa polskiego małoletniemu cudzoziemcowi następuje na wniosek jego przedstawicieli ustawowych. Nadanie obywatelstwa polskiego rodzicom obejmuje małoletniego pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Nadanie obywatelstwa dzieciom, które ukończyły 16. rok życia, następuje za ich zgodą.
Osoby, które otrzymały decyzję Wojewody Małopolskiego uznającą za obywatela polskiego, musiały spełnić przesłanki wskazane w ustawie o obywatelstwie polskim, m.in. przebywać w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt stały, udokumentować znajomość języka polskiego, posiadać stałe i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do lokalu lub też być osobą polskiego pochodzenia.
Nowi obywatele pochodzą z Ukrainy, Białorusi oraz Kenii.
Defilada ulicą Basztową
Zwieńczeniem uroczystości Święta Narodowego 3 Maja była defilada, która przeszła ulicą Basztową. Mieszkańcy miasta oraz licznie przybyli goście zebrali się wzdłuż trasy, by wspólnie podziwiać uczestników przemarszu.
W pierwszej kolejności zaprezentowała się orkiestra wojskowa, za którą podążyły kompanie honorowe, formacje kawalerii konnej oraz grupy rekonstrukcyjne.
Następnie można było podziwiać pojazdy reprezentacyjne służb mundurowych. Do defilady pojazdy wystawiły: Żandarmeria Wojskowa, Karpacki Oddział Straży Granicznej w Nowym Sączu, Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie, Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Szkoła Aspirantów PSP w Krakowie, Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej w Krakowie, Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego w Krakowie.
Służby zaprezentowały między innymi: pojazd AERO – lekki wóz terenowy Żandarmerii Wojskowej przeznaczony do zrzutu z pokładu samolotu, specjalistyczny samochód do rozpoznania pirotechnicznego, nowoczesną więźniarkę, samochód napędzany na cztery koła wyposażony w drona i kamerę termowizyjną, ciężki wóz gaśniczy z 5000-litrowym zbiornikiem, auto specjalistyczne z podnośnikiem hydraulicznym oraz drabiną mechaniczną o zasięgu 37 metrów, pojazd grupy „SPEED”, specjalny pojazd Wojewódzkiej Inspekcji Transportu Drogowego wyposażony w system paneli fotowoltaicznych i specjalistyczny sprzęt kontrolno-pomiarowy.
Stoiska promocyjno-informacyjne służb mundurowych
Od 11.00 do 15.00 na Plantach przy Barbakanie rozstawione były stoiska promocyjno-informacyjne służb mundurowych. Była to doskonała okazja, aby mieszkańcy i goście mogli lepiej poznać specyfikę ich codziennej pracy.
Swoje stoiska przygotowały: Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Placówka Straży Granicznej w Krakowie-Balicach, Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie, Jednostka Wojskowa „Nil”, Straż Miejska Miasta Krakowa, Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji oraz 11 Małopolska Brygada Obrony Terytorialnej.
Odwiedzający mogli zobaczyć między innymi: sprzęt spadochronowy, wyposażenie indywidualne żołnierza Wojsk Specjalnych, robota pirotechnicznego, kombinezon przeciwwybuchowy, roboty miotane, tarczę balistyczną, a także specjalistyczne umundurowanie grup ratowniczych z Jednostek Ratowniczo-Gaśniczych. Dla najmłodszych uczestników funkcjonariusze Straży Miejskiej przygotowali gry i zabawy związane z tematyką bezpieczeństwa.
Źródło (tekst, zdjęcia): Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie
